Hoe verbetert zwemmen ons evenwicht?

Geschreven door Stannah

We weten allemaal dat weinig lichaamsbeweging het risico verhoogt op levensbedreigende gezondheidsproblemen zoals hartaandoeningen, diabetes en kanker. We horen echter veel te weinig over dat wanneer we ons evenwicht verbeteren, we een grote bijdrage leveren aan valpreventie. Helemaal wanneer we ouder worden. Recent onderzoek heeft aangetoond dat zwemmen en watergymnastiek de beste vormen van lichaamsbeweging zijn om ons evenwicht te verbeteren.

Deze informatie komt misschien niet helemaal als een verrassing. Maar het is echt waar: zwemmen verbetert ons evenwicht! We weten immers al dat zwemmen zowel mentale als fysieke voordelen heeft. Maar deze studie heeft aangetoond dat zwemmen de beste lichamelijke oefening voor ouderen is, en dat het direct kan bijdragen aan het verbeteren van het evenwichtsgevoel. Zwemmen kan zo ook helpen om de blessure van een eerdere val te verminderen, maar het belangrijkste is dat dit het risico om te vallen enorm kan verminderen. Lees verder voor meer informatie!

Zwemmen en watergymnastiek: waarom is dit de beste lichaamsbeweging voor ouderen?

We wisten al dat zwemmen goed voor onze gezondheid is, nu is dat echter ook daadwerkelijk bewezen dankzij verschillende studies. Zo blijkt uit onderzoek, uitgevoerd door het American Journal of Epidemiology, dat zwem- en wateroefeningen de beste vormen van lichaamsbeweging zijn om ouderen te helpen hun valrisico te verlagen. Zwem- en wateroefeningen verbeteren ons evenwicht en versterken onze spieren in de kern. Dit onderzoek is een van de eerste die vergelijkt welke verschillende soorten lichamelijke oefeningen gunstig zijn wat betreft valpreventie. De algemene bezorgdheid om het evenwicht te verbeteren is toegenomen doordat valincidenten en verwondingen bij ouderen belangrijke volksgezondheidsproblemen aan het worden zijn. Valincidenten kunnen in sommige gevallen zelfs tot het vroegtijdig overlijden van ouderen leiden. Een val gebeurt vaker dan dat wij denken, en in situaties die wij niet met “valgevaar” associëren. Tijdens een onschuldige wandeling bijvoorbeeld of wanneer we huishoudelijk werk aan het doen zijn. Het is daarom van belang dat wij ons hiervan bewust zijn en actie ondernemen om aan ons eigen evenwicht te werken. Zwemmen is de perfecte sport daarvoor! Waarom? Wanneer wij zwemmen worden onze spieren en gewrichten niet op dezelfde manier onder druk gezet als bij krachttraining. Lees meer over hoe zwemmen of watergymnastiek onze lichaamskracht en flexibiliteit kunnen verbeteren.

Waarom wandelen niet genoeg is om vallen te voorkomen

Voor ouderen die van hun arts gematigde lichaamsbeweging moeten beoefenen, is zwemmen de perfecte manier om de kracht in hun lichaamskern en onderlichaam te verbeteren. Veel ouderen zijn echter beperkt in de lichamelijke activiteiten die ze kunnen doen. Vaak is wandelen populair onder oudere mensen. Alhoewel dat prima is om actief te blijven, is het niet genoeg om onze spieren en ons evenwicht te verbeten.

Waarom is zwemmen dat wel?

• Zwemmen ontwikkelt sterke stabiele kernspieren die nodig zijn voor een goed evenwicht, een belangrijke factor in valpreventie. In tegenstelling tot functioneel lopen, wordt zwemmen beschouwd als een complexere motorische activiteit.
• Water is ongeveer 12 keer dichter dan lucht. Dit betekent dat, ook wanneer iemand niet kan zwemmen, aqua jogging (water joggen) of lopen in het water zonder dat we ons daar bewust van zijn, veel meer weerstand geeft. Dit komt omdat we in het water maar 50% van ons gewicht dragen. En wanneer we tot onze nek ondergedompeld in water zijn, maar slechts 10% van ons gewicht hoeven te dragen. Dus, hoe sneller u in het water loopt, hoe meer spierkracht u opbouwt.
• Zwemmen en watergymnastiek zijn ook de snelste manier om na een blessure de neuromusculaire respons te verbeteren.

In tegenstelling tot veel andere vormen van lichaamsbeweging is het risico op verwondingen minimaal door de geringe impact van het zwemmen. Om deze reden is het een ideale keuze voor ouderen die in vorm willen blijven, en die hun fysieke en psychische gezondheid willen behouden.

Hoe verbetert zwemmen uw evenwicht?

“Werken aan ons evenwicht, is de meest effectieve vorm van lichaamsbeweging om vallen te voorkomen”

Meron D, et all

Het is wetenschappelijk bewezen (in de bovengenoemde studie) dat 65-plussers die zwemmen 33% minder kans hebben om te vallen dan 65-plussers die niet zwemmen. De zwemmers hadden veel minder een “slingerend postuur”, wat aangeeft dat ze steviger kunnen staan zonder de heupen te bewegen.

Zwemmen draagt bij aan spierversterking

Waarom is water in het algemeen zo belangrijk voor onze algemene gezondheid? Naarmate men ouder wordt, treedt spierverlies op wat leidt tot verminderde kracht. Juist omdat water weerstand aan onze spieren biedt kan dit zeer gunstig zijn voor het opbouwen van spierkracht. Het is te vergelijken met trainen met gewichten omdat het dezelfde resultaten kan brengen, maar dan zonder overbelasting van onze spieren en gewrichten. Een ander zeer gunstig aspect van zwemmen is dat we bij zwemmen verscheidene spieren tegelijk gebruiken. Hierdoor kan je spierkrachtverlies in bijna al je spieren voorkomen., zo ook in de allerbelangrijkste; ons hart. Zwemmen verhoogt ook onze cardiovasculaire functionele capaciteit, wat betekent dat ons hart beter in staat is om bloed efficiënt rond te pompen.

Wateraerobics vermindert het risico op osteoporose

Watergym, aquafitness of water aerobics, het betekent allemaal hetzelfde, namelijk lichaamsbeweging in en rondom water. Deze vorm van lichaamsbeweging is ook een leuke en goede manier om sociaal bezig te zijn. Een van de veranderingen in het menselijk lichaam waar veel senioren mee worstelen is gekoppeld aan de botdichtheid. Een verlaging van de botdichtheid is in de meeste gevallen een teken van osteoporose. Vrouwen lopen een groter risico op osteoporose. Activiteiten zoals zwemmen kunnen dat risico verminderen doordat de beenmergdikte wordt verhoogd. Water-aerobics is een goed voorbeeld van een activiteit die hierbij helpt.

De voordelen van zwemmen met betrekking tot onze flexibiliteit

Zoals al eerder aangegeven bewegen we verschillende spieren tegelijkertijd wanneer we zwemmen. Hierdoor kunnen al onze spieren en gewrichten soepel en los worden gemaakt, wat cruciaal is voor een gezond evenwicht. Waar is zwemmen nog meer goed voor?

• Het vermindert rugpijn
• Het verbetert spiercoördinatie
• Het verbetert onze lichaamshouding
• Behoud van flexibiliteit kan helpen om letsel te voorkomen
• Warm water ontspant de spieren en stimuleert de bloedsomloop
• Het vermindert stress waardoor gewrichten gemakkelijker te bewegen zijn
• Het maakt moeilijkere evenwichtsoefeningen langer houdbaar

Vaak nemen wij ons evenwicht als vanzelfsprekend totdat we een evenwichtsprobleem krijgen. Zeker bij een ouder persoon moet valpreventie aangekaard worden. Gebroken botten, hoofdletsel of nog kleinere verwondingen kunnen de mobiliteit en de kwaliteit van leven ernstig aantasten, het is dus de moeite waard om in uw evenwicht te investeren voordat het een probleem wordt.

Al met al is zwemmen, indien u op zoekt bent naar een effectieve manier van sporten zonder de pijn en spanning van de sportschool, een mooie optie. Echter, zoals bij elke nieuwe sport, dient u voordat u hieraan begint uw arts te raadplegen. Een 20-minuten durende zwemsessie, minstens 3 keer per week, kan een belangrijk verschil maken voor uw algehele gezondheid en welzijn. Zwemmen, Tai Chi en Yoga hebben vele voordelen gemeen, zo verminderen zij de spierspanning en bevorderen ze ontspanning, wat vooral gunstig kan zijn indien u last heeft van een onregelmatig slaappatroon. Mocht het alweer een tijdje geleden zijn dat u naar een zwembad bent geweest, laat u dan niet ontmoedigen! Geniet van alle voordelen die zwemmen met zich meeneemt en onthoud; u bent nooit te oud om te leren!

Bronnen

• Merom D, Stanaway F, Handelsman D, Waite L, Seibel M, et al. Swimming and Other Sporting Activities and the Rate of Falls in Older Men: Longitudinal Findings From the Concord Health and Ageing in Men Project. American Journal of Epidemiology.
• Rowan K. Why Swimming May Be the Best Exercise for Older Adults, Health Editor, Live Science

U vindt de volgende artikelen misschien ook interessant:

Evenwichtsverlies, wat u moet weten over uw evenwicht en uw gezondheid.

Tuinieren voor ouderen; de voordelen van een therapeutische tuin

Knieklachten: ken de symptomen, oorzaken en hoe deze te voorkomen zijn.