Wereld Diabetes Dag: handel vandaag, verander de toekomst.
Stannah sluit zich aan bij de grootste diabetes bewustwordingscampagne, iedereen heeft het recht op een gezonde toekomst
Geschreven door Stannah
Het recht op een gezonde toekomst zou voor iedereen vanzelfsprekend moeten zijn. Een gezonde toekomst is niet alleen een recht voor iedereen, maar is ook sterk afhankelijk van onderwijs, voorlichting en bewustwording. Vrouwen vormen de zwaarst getroffen groep, daarom zouden zij, over de hele wereld, makkelijker toegang moeten hebben tot zorg en onderwijs. Op deze manier kan men beter met diabetes omgaan en zo de gezondheid verbeteren. Daarom staat de Wereld Diabetes dag dit jaar in het teken van diabetes en vrouwen.
Graag brengt Stannah diabetes onder de aandacht, en hoopt op deze manier de bewustwording te bevorderen. Hopelijk zal dit mensen motiveren om zich op diabetes type 2 te laten testen.
“Diabetes veroorzaakt niet alleen verwoestend persoonlijk leed, het is ook een zware economische last voor landen over de hele wereld. Naarmate het aantal gevallen diabetes toeneemt, neemt ook de behoefte aan gezondheidszorg toe. Minder voor de hand liggend is het effect op de economie als geheel, maar het is duidelijk dat een ongezonde bevolking niet in staat is haar potentieel qua bijdrage aan de economische ontwikkeling te benutten” Sir Michael Hirst President, (Internationale Diabetes Federatie. IDF Diabetes Atlas, 7e editie. Brussel, België: Internationale Diabetes Federatie, 2015.)
Wanneer wij aan de huidige situatie denken, wat moet er dan gedaan worden? Laten we beginnen met begrijpen wat de Wereld Diabetes Dag precies beoogt, en waarom dit jaar de focus ligt op hoe diabetes vrouwen over de gehele wereld treft.
Diabetes: Een wereldwijde noodsituatie
De Wereld Diabetes Dag organisatie is ‘s werelds grootste diabetesbewustzijnsorganisatie, uitgevoerd door de Internationale Diabetes Federatie (IDF). Het bereikt een wereldwijd publiek van naar schatting meer dan 1 miljard mensen in meer dan 160 landen. De campagne vestigt de aandacht op kwesties die voor de diabeteswereld van het grootste belang zijn en houdt diabetes stevig in de publieke en politieke schijnwerpers.
De Wereld Diabetes Dag (WDD) werd in 1991 door de IDF en de Wereldgezondheidsorganisatie opgericht. Vanaf 2006 is de Wereld Diabetes dag een officiële dag van de Verenigde Naties.
De campagne wordt vertegenwoordigd door een blauw cirkel logo dat in 2007 is gelanceerd. De blauwe cirkel is het wereldwijde symbool voor diabetesbewustzijn en symboliseert de eenheid van de wereldwijde diabetesgemeenschap.
De drie belangrijkste soorten diabetes
| Type 1-diabetes | Type 2-diabetes | Zwangerschapsdiabetes |
|---|---|---|
| • Risicofactoren: familiegeschiedenis van diabetes, genetica, infecties en andere | • Risicofactoren: overgewicht, weinig lichamelijke oefening, slechte voeding, genetica, familiegeschiedenis van diabetes, geschiedenis van zwangerschapsdiabetes en hoge leeftijd. | • Komt tijdens de zwangerschap voor. |
| • Verschijnt plotseling en is momenteel ongeneeslijk. | • Kan jarenlang onopgemerkt blijven en niet gediagnosticeerd worden. | • Kan leiden tot ernstige gezondheidsrisico’s voor zowel moeder als kind |
| • Zonder insuline zal een persoon met type 1-diabetes het niet overleven. | • Kan vaak door middel van veranderingen in de voeding en lichamelijke activiteit verbeterd worden. Soms is medicatie vereist. | • Geassocieerd met een verhoogd risico voor zowel moeder als kind om later in hun leven type 2-diabetes te ontwikkelen. |
Diabetes Feiten & Cijfers
Laten we beginnen met het analyseren van het verschil tussen diabetes in stedelijke gebieden en op het platteland.
International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas, 7e editie. Brussel, België:
International Diabetes Federation, 2015.)
Het verschil is verbluffend. De veel voorkomendheid van diabetes in stedelijke gebieden kan een indicatie zijn van hoe een ongezonde levensstijl een directe invloed kan hebben op de verschijning van bepaalde soorten diabetes. Maar ook zijn er andere feiten over diabetes die verrassend zijn, zoals:
- 1 op 11 volwassenen heeft diabetes.
- Driekwart van de diabetespatiënten woont in lage- en middeninkomenslanden.
- In 2040 zal 1 op 10 volwassenen diabetes hebben.
- 542.000 kinderen hebben type 1-diabetes.
- 46,5% van de volwassenen met diabetes zijn niet gediagnosticeerd.
- Elke 6 seconden sterft iemand aan diabetes.
- 12% van de werelduitgaven wordt besteed aan diabetes.
- 1 op de 7 geboorten wordt beïnvloed door zwangerschapsdiabetes.
- Momenteel hebben naar schatting 415 miljoen volwassenen diabetes, er zijn 318 miljoen volwassenen met een verminderde glucosetolerantie, waardoor ze een groter risico lopen om de ziekte in de toekomst te ontwikkelen.
Vrouwen en diabetes
Alle vrouwen die het risico lopen om diabetes te krijgen of al met diabetes leven, moeten in gelijke mate toegang hebben tot essentiële diabetesgeneesmiddelen, -technologieën, zelfscholing en voorlichting. Dit is de enige manier waarop deze vrouwen hun capaciteit kunnen versterken om type 2-diabetes te voorkomen. Sociaaleconomische omstandigheden die meisjes en vrouwen met diabetes treffen, maken vroegtijdige opsporing, diagnose, behandeling en zorg bijzonder moeilijk of helemaal niet mogelijk in ontwikkelingslanden. Bovendien worden zij vaker blootgesteld aan de grootste risicofactoren, zoals slechte voeding, onvoldoende lichaamsbeweging, roken en schadelijk alcoholgebruik.
Zwangerschapsdiabetes kan ook een ernstige bedreiging vormen voor de gezondheid van zowel moeder als kind, en in veel gevallen kan het evalueren tot type 2-diabetes. Helaas zijn er nog heel veel landen waar een meisje of een vrouw met diabetes dubbele last van discriminatie heeft. Dat komt door haar gezondheidsstatus en de ongelijkheden in een door mannen gedomineerde samenleving.
Bekijk enkele feiten over diabetes bij vrouwen:
- Er leven momenteel meer dan 199 miljoen vrouwen met diabetes. Er wordt verwacht dat dit aantal in 2040 zal zijn gestegen tot 313 miljoen;
- Diabetes is wereldwijd de negende doodsoorzaak bij vrouwen en veroorzaakt jaarlijks 2,1 miljoen doden;
- Vrouwen met type 2-diabetes hebben bijna tien keer meer kans op coronaire hartaandoeningen dan vrouwen zonder diabetes;
- Vrouwen met type 1-diabetes hebben een verhoogd risico op vroege miskramen of een baby met afwijkingen;
- 1 op de 7 geboorten heeft last van zwangerschapsdiabetes;
- Tot 70% van de type 2-diabetes gevallen kan voorkomen worden door een gezonde levensstijl;
- 70% van de vroegtijdige sterfgevallen onder volwassenen is grotendeels te wijten aan gedrag dat tijdens de tienerjaren is begonnen;
- Vrouwen zijn vaak de poortwachters van wat er thuis gegeten wordt en het creëren van levensstijlgewoonten. Daarom hebben zij de mogelijkheid om aandacht voor voorzorgsmaatregelen in het huishouden en daarbuiten te aan te sturen.
Wat moet er gedaan worden?
Er is meer onderwijs nodig om de diagnose van en het omgaan met alle soorten diabetes te verbeteren en leefstijlveranderingen te verankeren die de toename van type 2-diabetes vertragen. Hoewel onderwijsprogramma’s kunnen bijdragen tot een het reduceren van het aantal diabetespatiënten, is er behoefte aan gezondheidsvoorlichting op grote schaal om gedragsverandering te stimuleren om type 2-diabetes te voorkomen. Vroege diagnose kan gezondheidscomplicaties op lange termijn voorkomen of vertragen bij mensen die niet gediagnosticeerd zijn als type 2-diabetes. Er is vooruitgang geboekt met de invoering van screeningprogramma’s en in 32 landen over de hele wereld zijn inmiddels diabetes risicoscores getest.
Op deze manier kunnen lokale overheden en belanghebbenden beoordelen hoe hun stad momenteel presteert op het gebied van type 2-diabetes preventie.
Steden die de diabetespreventiescore uitvoeren, worden op zes belangrijke vlakken beoordeeld:
- Geschikte plekken om buiten sport te kunnen beoefenen.
- Toegang tot gezond voedsel
- Toegang tot drinkwater
- Onderwijs over gezonde keuzes in scholen
- Uitgevoerd preventiebeleid
- Toegankelijke informatie over gezonde keuzes
Diabetes in Nederland
Hoe ziet het plaatje eruit in Nederland? Volgens de website van het ministerie van volksgezondheid hebben ruim 1,1 miljoen Nederlanders diabetes. Frappant is dat het gaat om iets meer mannen dan vrouwen. Het aantal klinische opnamen is sinds 1995 van 14.528 afgenomen naar 11.639. Dat is opvallend want alle andere ziektes en aandoeningen zijn juist sinds 1995 licht gestegen. Helaas vindt er in Nederland geen systematische screening plaats. Wel zijn er meerdere screeningsinitiatieven beschikbaar. Zowel binnen de zorg als daarbuiten.